TTO - Cột mốc thuế suất nhập khẩu sẽ về 0% đầu năm 2018, thị trường ôtô có nhiều biến động như xenhập khẩu tăng giá, huỷ nhiều hợp đồng với khách vì khan hàng.
Xe nhập khan hàng, sắp tăng giá
Từ tháng 6-2017, các hãng đã nhen lửa giảm giá xe để kích cầu, tuy nhiên khi càng nhen nhóm càng cháy khốc liệt khi các hãng xe khác cũng tham gia vào rất mạnh.
Thị trường ô tô biến động không ngừng, khách hàng bất ngờ trước cuộc đua giảm giá xe chưa từng có tại thị trường VN và bán tin bán nghi về giá trị thực của xe trước đây qua cao. Theo đó, các hãng giảm giá vì "cực chẳng đã" không thể ngồi nhìn hãng khác hút khách hàng.
Xe nhập khẩu khan hàng, tăng giá trong thời gian tới - Ảnh: Công Trung
Cuộc đua càng khó khăn hơn khi Nghị định 116 quy định về điều kiện nhập khẩu xe được ban hành khiến cho các đại gia nhập khẩu ô tô phải đau đầu.
Điều đó thể hiện qua nhiều văn bản kiến nghị đến Chính phủ để tháo gỡ khó khăn cho xe nhập khẩu của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô VN (VAMA) thời gian gần đây.
Khi kiến nghị chưa được tháo gỡ, thời gian cột mốc 2018 thuế suất nhập khẩu về 0% càng tiến dần, nhiều mẫu xe ăn khách của các hãng như Toyota, Ford bất ngờ được thông báo không ký nhận hợp đồng nữa vì khan hàng.
Trao đổi với Tuổi trẻ, đại diện hãng xe Ford VN xác nhận đã gửi văn bản đến các đại lý thông báo sẽ không nhận đặt hàng hai mẫu xe "ăn khách" là Ford Ranger và Explorer. Nguyên nhân tạm thời hãng chưa có đủ nguồn cung về các mẫu xe trên, nguyên nhân một phần do ảnh hưởng của Nghị định 116 về quy định nhập khẩu xe ô tô.
"Các dòng xe nhập khẩu không chỉ Ford mà các doanh nghiệp trong Hiệp hội các nhà sản xuất xe VN – VAMA sẽ khan hiếm dòng xe nhập khẩu về VN trong thời gian tới. Chúng tôi chưa thể tháo gỡ được tình hình khó khăn trong vấn đề nhập khẩu bởi các quy định ngặt nghèo của NĐ 116.Trong quý 1-2018 dòng xe nhập sẽ khan hiếm và chưa thể dự báo được các mẫu xe mới được nhập về như thế nào trong quý 2 và 3 năm 2018", vị này nói.
Thị trường ô tô Việt đang chứng kiến tình trạng khan hàng đối với nhiều mẫu xe nhập khẩu đang "hot". Thậm chí, khách hàng phải chấp nhận kiểu mua bán "bia kèm lạc" để được mua những chiếc xe cuối cùng. Ví dụ như Toyota Fortuner có đại lý bán kèm với điều kiện phải mua phụ kiện lên tới 200 triệu đồng. Hay theo lời một nhân viên đại lý Mitsubishi, mẫu bán tải Triton MIVEC hiện còn rất ít hàng.
Theo số liệu Tổng cục Hải quan cho thấy, xe du lịch dưới 9 chỗ ngồi đang giảm cực mạnh, trong tháng 11, lượng xe này nhập về VN chỉ đạt khoảng 590 chiếc, giảm hơn 6.000 chiếc so với cùng kỳ năm ngoái, xu hướng xe nhập giảm trước cao điểm mua sắm xe hơi dịp cuối năm ngày càng rõ rệt.
Đà giảm nhập của xe con về VN từ tháng 9 đến nay đã xuống mức dưới 1.000 chiếc, điều này có thể do tác động của việc tiêu thụ xe tại thị trường trong nước giảm mạnh, đồng thời nhiều loại xe du lịch của các liên doanh lắp ráp, nhà sản xuất tư nhân trong nước hạ giá, khiến xe nhập trở nên khó bán hơn.
Trong tháng 11, lượng xe 9 chỗ nhập về Việt Nam chỉ đạt 590 chiếc, trung bình mỗi ngày chỉ còn nhập 20 chiếc, lượng xe con/ tổng xe nhập tháng này chỉ còn chiếm chưa đầy 10% tổng lượng xe nhập về Việt Nam.
Nếu so với cùng kỳ năm ngoái, lượng xe con rõ ràng đã giảm rất mạnh. Cụ thể, tháng 11/2016, Việt Nam nhập hơn 6.700 chiếc xe dưới 9 chỗ ngồi trở xuống, chiếm hơn 50% tổng lượng xe nhập về Việt Nam. Như vậy, tổng lượng xe con dưới 9 chỗ đã giảm rất mạnh và không còn là lượng xe chủ yếu nhập về VN.
Theo ông Phạm Anh Tuấn, trưởng tiểu ban Chính sách VAMA cho rằng, ở thời điểm hiện nay, khi có nhu cầu mua ô tô nhập khẩu, khách hàng sẽ chia làm 3 nhóm gồm: chờ xe nhập khẩu ASEAN về nước trong năm 2018, chuyển sang mua một mẫu xe nhập khẩu của thương hiệu khác và nhóm cuối cùng là không mua xe nhập khẩu nữa mà chuyển sang xe sản xuất lắp ráp trong nước.
Tuy nhiên, nhóm cuối cùng này theo ý kiến của ông Tuấn là không có nhiều, chỉ chiếm khoảng 5% trên tổng số khoảng 20% lượng khách hàng mua ô tô nhập khẩu.
Về lý do xe nhập khẩu khan hàng, ông Tuấn chia sẻ, trước thời điểm Nghị định 116 được ban hành, nhiều hãng xe có ô tô nhập khẩu từ ASEAN đã lên kế hoạch dừng nhập khẩu xe từ khoảng tháng 10 để chờ sang thời điểm 1/1/2018, hưởng ưu đãi thuế nhập khẩu về 0% mới tiếp tục đặt hàng. Vì vậy mới có tình trạng xe nhập khan hàng như hiện nay cũng và sẽ càng khan mạnh vào thời điểm sát Tết.
Xe trưng bày tại triển lãm xe hơi 2017 ở TP.HCM - Ảnh: TR.N.
Cơ hội cho xe lắp ráp trong nuớc?
Với những rào cản về quy định của Nghị định 116 về điều kiện nhập khẩu xe, rõ ràng lợi thế về thị trường và giá bán xe thời gian tới thuộc về các "ông lớn" trong nước.
Theo các chuyên gia lợi thế hiện nay đang nghiêng hẳn về phía xe lắp ráp trong nước do xe nhập khẩu khó về nước. Tuy nhiên, thị trường ô tô sản xuất lắp ráp khó lòng sôi động từ nay đến cuối năm mà chỉ dừng lại ở mức túc tắc, không có gì đột phá về mặt doanh số và lo ngại tình trạng làm "mưa gió" thị trường xe trong thời gian tới.
Theo số liệu mới nhất của VAMA cho thấy, tổng doanh số bán hàng của toàn thị trường tính đến hết tháng 11-2017 giảm 10% so với cùng kỳ so năm ngoái. Trong đó, Thaco, Nissan, Honda là doanh nghiệp có doanh số giảm sâu nhất nhì thị trường trong tháng 11.
Ông Nguyễn Minh Đồng, cựu chuyên gia thiết kế máy ô tô của hãng Volkswagen (CHLB Đức) cho rằng, dù giảm giá tới gần trăm triệu đồng /chiếc nhưng giá xe VN vẫn còn cao gấp 2 – 2,5 lần so với giá tại nước thiết kế ra sản phẩm. Nếu các hãng xe lắp ráp trong nước giảm tới 50% vẫn còn lời.
Thực tế, ông Đồng cho rằng giá xe ô tô sẽ còn giảm nữa nhưng sẽ giảm "nhỏ giọt". Lợi thế đã quá thuộc về doanh nghiệp lắp rắp sản xuất xe trong nước, người tiêu dùng liệu có mua được xe giá rẻ trong thời gian tới không là điều mọi người còn băn khoăn.
Trong khi đó, thị trường đã nhiều lần chứng kiến sự "nâng lên hạ xuống"giá xe của các ông lớn khi "bắn tiếng" giá xe đã chạm đáy nên không giảm nữa. Tuy nhiên, vài ngày sau đó lại giảm giá khiến khách hàng "bán tín bán nghi" chiêu trò của các hãng xe.
Một chuyên gia kinh tế nhìn nhận, năm 2017 được xem là một năm khó khăn với thị trường ô tô Việt do nhu cầu mua ô tô bị kìm hãm khoảng 25% – 30% bởi tâm lý chờ đợi mua ô tô giá rẻ năm 2018. Vì vậy khi sang 2018, nhất là tháng 1 và tháng 2, thị trường ô tô sẽ bùng nổ, nhất là đối với xe sản xuất lắp ráp, khi nhu cầu mua sắm bung ra sau nhiều tháng chờ đợi thời điểm 2018 để mua xe.
